Jasper Coppes & Esmee Geerken – Shadow Soil

Jasper Coppes (1983) en Esmee Geerken (1985) richten zich in hun project op de recente discussie rondom verontreinigde bodems. We horen bijna wekelijks over PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen), de kunstmatige, on-afbreekbare teflon deeltjes die tot in de diepste regionen van onze leefwereld zijn doorgedrongen. We krijgen het advies om onze kinderen niet op bouwgronden te laten spelen, want die zitten vol met lood. Dieren die grazen in het rivierengebied hebben dioxines in hun lichaam, omdat de rivier die aanvoert vanuit fabrieken langs het water. Bij het ontwikkelen van ‘nieuwe natuur’ in een plas langs de Maas, werd zeer fijn steenpoeder geloosd, afkomstig uit de havens van Amsterdam. Dit werd toegestaan nadat het door de overheid als ‘grond’ werd aangemerkt, ondanks negatieve adviezen van ecologen.

We komen er niet omheen: ons landschap, hoe pittoresk of wild het ook wordt vormgegeven, zit vol met verontreiniging. Toch blijft het moeilijk om tot een maatschappelijke bewustwording omtrent deze vervuiling te komen, simpelweg omdat we de verontreinigende stoffen niet zien. Met hun video-installatie ‘SHADOW SOIL’ willen Coppes en Geerken deze onzichtbare contaminanten zichtbaar maken en zo bijdragen aan een breder debat over onze omgang met ‘grond’ stoffen. Op AMOLF, het instituut voor complexe materialen, waar Geerken gast-onderzoeker is, maakten ze scans van het geloosde steenpoeder met een elektronenmicroscoop. Daarbij troffen ze mysterieuze bolletjes aan, bedekt met nano-deeltjes van het steenpoeder. Horen deze bolletjes thuis in de grond, of niet? Coppes en Geerken laten ze als vreemde objecten door het landschap zweven. Hoe bewegen de nano-deeltjes zich binnen het ecosysteem van de plas? Twee transparante bezinkbuizen maken zichtbaar hoe traag het steenpoeder bezinkt, ten opzichte van het zand dat oorspronkelijk in de plan langs de Maas lag.

 Shadow Soil is een tussenstation van het langere filmproject waar Coppes dit jaar aan werkt, waarin dezelfde scans van de gifstoffen zullen worden ingezet. De film wordt in het najaar van 2022, dus na Our Living Soil, afgerond en in samenwerking met Zone2Source in een Amsterdamse bioscoop vertoond.

 

 

Met dank aan: Rustan Söderling, VRIZA: Lonnie van Brummelen en Hilde de Bruijn, AMOLF Nanolab: Igor, Dylan en Hans, de AMOLF werkplaats: Iliya en Ricardo, de Self-Organizing Matter groep, met speciale dank aan Arno van der Weijden, Jordan Ellingwood.