Over Zone2Source

Zone2Source is een internationale presentatieruimte voor kunst, natuur & technologie. Met tentoonstellingen en presentaties laten we het publiek kennismaken met (en nadenken over) alternatieve praktijken en (zintuigelijke) ervaringen van onze ‘natuurlijke’ omgeving. Zone2Source ziet het Amstelpark en andere locaties als living lab. Het biedt kunstenaars, ontwerpers en wetenschappers een platform voor artistiek cross-disciplinair experiment en verdiepend (ArtScience) onderzoek naar de interactie tussen kunst, het park en het publiek.

“Zone” is well chosen precisely because it has no settled meaning! It designates something of uncertain status, unclear delineation, unsettling atmosphere. It is exactly what you need to redirect attention  away from ‘territory’, ‘Heimat’, ‘land’, ‘soil’, ‘homeland’, or ‘landscape’, and above all, from the Earth viewed from the outside as can be seen in countless atlases or clicked on in so many GPS devices. To underline that the place to land is alien, there is no better way, it seems, than to call it a zone”

Bruno Latour in: Critical Zone –the science and politics of landing on earth (publication ZKM, p. 13)

Onze projecten dragen bij aan een nieuw begrip van hoe we in de 21^ste eeuw met onze wereld omgaan, waarin natuur niet langer als een tegenstelling tot cultuur gezien wordt maar beiden onlosmakelijk verbonden zijn. Zone2Source verbeeldt mogelijke werelden die zich afspelen op het kruispunt van kunst, wetenschap en natuur. Zone2Source keert terug naar de bron om vandaar uit op een nieuwe manier de relaties tussen mens, natuur en technologie te onderzoeken.
Elke 2 maanden presenteert Zone2Source projecten en tentoonstellingen in het Glazen Huis. Het Rietveld Huis is ons kantoor, bezoekerscentrum en archief waar informatie, documentatie en objecten te zien zijn die een context aan de projecten geeft. Een uitgebreid programma van workshops, lezingen en discussies, waarin kunst zich verbindt met andere kennisgebieden als wetenschap en ecologie om kwesties als duurzaamheid, energie, productie en consumptie, ontwerp en architectuur, alternatieve economische systemen, bio-engeneering, zelf-organisatie en leefomgevingen, verder te verdiepen een context geven aan de projecten. Het publieksprogramma is gericht op zowel experts als een breed en divers publiek dat we mee willen nemen in verbeeldingen om de relatie tussen mens en natuur van nieuwe inhoud te voorzien.
Specifieke kwaliteit Amstelpark
Zone2Source is geïnspireerd op het specifieke karakter van het Amstelpark: het concept van het park als een manier om natuur te observeren en organiseren, en de wereldtentoonstelling (het is ontworpen voor de Floriade van 1972 waaraan het zijn speciale paviljoens en tuinen te danken heet) als een platform voor innovatieve ideeën. In deze tijd hebben we meer dan ooit nieuwe verbeeldingen, ervaringen en praktijken nodig om een radicale verandering teweeg te brengen in onze omgang met onze planeet. Wat we nodig hebben is een complete verschuiving in denken over onze plaats in de wereld om  mensen, natuur en technologie in een dynamisch en productief geheel te plaatsen waarin het begrip zorg en verantwoordelijkheid weer betekenis krijgt. Het Amstelpark, dat het decor en ‘living lab’ vormt voor veel van de projecten die zich ook buiten de grenzen van het paviljoen bevinden, biedt een unieke locatie om deze urgente kwesties vanuit het perspectief van de kunst te onderzoeken.
Kunst en maatschappelijk debat
Zone2Source onderzoekt de rol die kunst kan hebben in het maatschappelijke debat rond de huidige ecologische crisis. Naast het samenwerken met kunstenaars aan het ontwikkelen van nieuwe projecten organiseren wij in samenwerking met partnerorganisaties langlopende artistieke onderzoekstrajecten waarin kunstenaars de mogelijkheid krijgen over langere tijd in transdisciplinaire samenwerkingsverbanden onderzoek te doen naar specifieke thema’s. De resultaten hiervan worden op diverse manieren gepresenteerd in en buiten onze paviljoens door uiteenlopende publieksprogramma’s waarin we de maatschappelijke dialoog aangaan.
Ondersteuning
In 2021 wordt Zone2Source ondersteund door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK). Voor specifieke projecten ontving Zone2Source de afgelopen jaren subsidie van o.a. Mondriaan Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds en de gemeente Amsterdam.
         
 

Amstelpark en Floriade bronnen

Het Amstelpark dateert uit 1972 toen het werd ontwikkeld als locatie voor de Floriade – de wereldwijde tuinbouwtentoonstelling. Sommige restanten van de Floriade tijd worden goed onderhouden terwijl andere, min of meer verwaarloosd, voor de getrainde kijker nog wel zichtbaar zijn in het park.
Zone2Source wil de rijke geschiedenis van het park doen herleven en deze achtergronden en het erfgoed gebruiken bij haar tentoonstellingen en publieksprogramma. Niet voor niets zien we het Amstelpark als een living-lab voor artistiek onderzoek. We spoorden dit materiaal op in het kader van het onderzoeksprogramma en tentoonstelling Exploded View, waarin 12 kunstenaars onderzoek hebben gedaan naar het Amstelpark en de archieven ingedoken zijn, en tijdens het artistiek parkonderzoek Floriade Trash and Treasures van KCCM uit 2015 waaraan ze dit jaar een vervolg geven. Het materiaal past ook in een aankomend programma om het Amstelpark te herpositioneren als park voor ecologie en kunst. Dit zal leiden tot een feestelijk programma in 2022 om de 50ste verjaardag van het park te vieren.
In deze post vind je een overzicht van de geschiedenis van het Amstelpark en van de Floriade uit 1972, en documentatie en archieven uit die tijd. Handig voor kunstenaars die met ons werken in het park, en voor bezoekers aan het Amstelpark die hun bezoek willen verrijken.
Floriade 1972

De Floriade Expo Amsterdam vond plaats van 26 maart tot 1 oktober 1972. Het totale oppervlakte was 75ha en bestond uit het Amstelpark, Beatrixpark en het Amsterdam RAI beurs- en congrescentrum. Van de drie locaties werd Amstelaprk speciaal voor het evenement gemaakt door Bert Mos om enkele van de buitententoonstellingen te organiseren. Het evenement ontving zo’n 4,3 miljoen bezoekers, volgens de Volkskrant het grootste aantal door de jaren heen in Nederland. De invloed van de Floriade blijkt in het Amstelpark uit de verschillende structuren van thematuinen, paviljoens, de rodondendronvallei en de ruime boulevards, paden en lanen.
Het gebouw van het huidige Glazen Huis, waar sinds 2013 Zone2Source zetelt, werd tijdens de Floriade gebruikt voor een kunsttentoonstelling. De letters stonden er toen nog niet op. Dat gebeurde waarschijnlijk tijdens een grondige renovatie in de jaren negentig.
Hieronder houden we een lijst bij met interessante open bronnen (laat ons weten als je nog interessante aanvullende bronnen kent).

• • Brochure van de Floriade 1972 (pdf)
  • Officiele website van het Bureau International des Expositions (de organisatie die toestemming geeft om de Floriade te organiseren)
  • TV reportage uit  1972 van de Floriade in Amstelpark (video Beeld en Geluid)
  • Zwart-wit foto’s van de Floriade (via Wikimedia)
  • Informatie over de editie van 1972 in een analyse van de Floriade uit 2015 (in Dutch)
  • Luchtfoto van Aerophoto of Floriade 1972 in Amstelpark (link to Aerophoto)
  • Archief beelden van alle Floriades in Nederland (via ANP)
  • Video’s van de Floriade, via Geheugen van Plan Zuid, inclusief vijf korte films van Piet van Rossum op Youtube

 

 
Floriade Trash and Treasures
Als onderdeel van het zomerprogramma van Zone2Source in 2015 hebben Krijn Christiaansen en Cathelijne Montens (KCCM) de geschiedenis van het Amstelpark onderzocht. Zij voerden ook een aantal re-enactments uit van activiteiten die reflecteren op de Floriade tentoonstelling in 1972. Lees meer over de verschillende projecten die onderdeel uitmaken van Floriade Trash and Treasures.